YEREL
BASIN NEDİR?
Kamunun yaşananlardan haberdar olabilmeleri için ihtiyaçtan
ortaya çıkmış olan basın, insan yaşamında kritik bir yer edinmiştir. Ekonomik,
politik alanda ve toplumların sosyo-psikolojileri üzerinde tesir yaratabilecek
özelliğe sahip olan kitle iletişim araçları bazen kamuyu doğru yönlendirmiş,
bazen de muhalif politik grupların ve sermaye gruplarının denetiminde kamuyu
hatalı bir yöne sürüklemeye çalışmıştır. Bu biçimde kullanılan kitle iletişim
araçları, toplumlar ve ülkeler üzerinde belirleyici rol oynamıştır.
Muhabirler yıllarca kuvvet merkezlerinden veri
alabilmek için beklemişlerdir. Kuvvet merkezleri; Hükümet, meclis, mahkemeler,
belediyeler, borsa, diğer kuruluşlar gibi bilgi kaynaklarıdır. Günümüzde
okuyucular insanların yaptıklarını bu şekilde kısıtlı olarak
öğrenmemektedirler.
Toplum sebebiyle, insanlar için bir zamanlar yokluğu ve eksikliği hissedilen kitle iletişim araçları artık aranılan bir görünüm arz etmektedir. Bu kitle iletişim araçlarından biri olan gazetelerimizin Anadolu’daki yöresel yayınları, ulusal lokal basının arasına girmiş ve Bab-ı Ali’nin karşısına Anadolu basını bir şekilde geçirilmiştir.
Genelde ulusal basının kitle kontak araçları, bireylere düşünemedikleri ve ulaşamadıkları dünyayı sunarken, onların içinde yaşadıkları sorunları çözmüyor ve toplum üyeleri yine kendi sorunları ile baş başa kalıyordu. Lokal basın yayımlandığı yörede bireylerin sorunlarını çözmelerine yardımcı olmak, bireyler arasındaki ilişkinin gelişmesine katkıda bulunmak, yerel düzeyde kamuoyunun oluşmasına katkıda bulunmak ve arada yerel yönetimleri denetleyerek ve eleştirerek kamu görevi yapmaktadır.
Yerel gazete; yalnızca belli bir bölgede yayımlanan ve okunan, ulusal haberlerden değişik olarak yerel haberlerin ve konuların yer aldığı gazeteler ve ya kapsamlı bir şekilde bir kasaba ve ya kentte yaşayan insanları ilgilendiren olayların yer aldığı ve o kentte yayımlanan gazete olarak tanımlanabilir. Bir başka tanıma göre yerel basın, Türk basın tarihinin kuruluş döneminde ‘Taşra basını’ şeklinde adlandırılmıştır.
Yerel basın ne kadar değişik adlarla,
tanımlarla izah edilmeye çalışılsa da kapsamlı olarak kabul gören karşılığı;
milli ve ulusal basın kadar geniş çaplı olmayan, vilayet, ilçe ve beldelerde
günlük, haftalık aralıklarla çıkan, kısa çevrede bölge haberlerine yer veren,
yöresel gelişmeyi, yöresel sorunları ön planda tutmaya çalışan, milli basının
gölgesinde kalmış bir basın şekline tanımlanır.
Yerel basın ulusal basına nazaran daha dar
bir çevreyi temsil eden birkaç il veya ilçede hedef kitleye hitap eden ve
belirli bir bölgeyi yoğunlukla işleyen periyodik basın kuruluşları olarak
karşımıza çıkmaktadır. Girgin’e göre yerel (yöresel) basın; sınırları daha dar
bir şekilde tanımlanmış; bir kent, kasaba, ilçe ya da beldede, halkı
bilgilendirmek, bilinçlendirmek ve eğlendirmek için çaba gösteren ve kamuoyunun
oluşmasına katkı sunan, Türk kamuoyu nezdinde Anadolu veya Taşra basını olarak
da adlandırılan kitle iletişim araçları şeklinde tanımlanmaktadır. Yerel basın
en geniş tanımıyla; hatları belli bir yer ile sınırlı faaliyet alanına sahip,
gazetecilik pratiklerinin gerektirdiği işlevleri yerine getirmek için
çabalayan, görev bilinç ve sorumluğunun farkında olan, bu sorumluluk
neticesinde yerel/bölgesel kitlenin gözü kulağı olan ve aynı zamanda kamuoyunun
koruyucu kalkanı görevi üstelenerek siyasi katılım ve demokrasi fikrinin
yerleşimi için çabalayan basın yayın kuruluşları şeklinde tanımlanabilir.
Bir başka anlatımda; yerel basın ülkenin
çeşitli şehir ve bölgelerinde, özellikle yaygın basının merkezi dışındaki
yerleşim birimleri olan il ve ilçelerde aylık, haftalık, günlük veya daha
farklı periyotlarda yayımlanmakta olan; basıldığı yerin meselelerini
haberleştiren ve sorunlarını yansıtan, hedef kitlesinin isteklerini yerel ve
ulusal ilgililere aktarmayı görev edinen yazılı basın organları, şeklinde tanımlanmaktadır.
Başka bir
tanımlamada yerel basın; yurt geneli yerine, ulusala göre daha az bir dağıtım
kanalıyla bir ya da birkaç ilçe ve ilde kısıtlı sayıda okura ulaşan, bölge veya
yöreye ait haberleri veren süreli yayınların tamamı olarak aktarılmaktadır.
Yerel basın, habercilik ve yayınlandığı yer itibariyle o yerin sesi olma özelliği taşımaktadır. Bu ses de; o yöredeki ekonomik, kültürel, sosyal ve siyasi sorun ve gelişmeleri işleyen ve halka sağlıklı bir şekilde aktaran ve yöresinde sağlıklı bir kamuoyunun oluşmasına direkt katkıda bulunan basın yayın kuruluşları şeklinde açıklanmaktadır.
Haftaya “Türkiye’de Yerel Basın” konusunu ele
alacağım sağlıcakla kalın.
0 Yorumlar